Konya-Ankara, Konya-aksaray yollarından ulaşılabilecek Zazadın Hanı Konya-Aksaray karayolunun 25 km.sinde, vaktiyle nahiye olan Tömek yolu üzerindedir. “Zazadın’ın yapısı, Sultan Hanı’nın kapısı” şeklinde yaşayan ve vecizeleşen söz, bu mimari şaheserin yapısındaki müstesna özelliği göstermeye yeterlidir.

Kapının üstünde siyah ve bayaz taşların kavis şeklinde çerçevelediği celi sülüs ile yazılmış bir kitabe vardır. Bu kitabeye göre Mehmed oğlu Köpek’in yaptırdığı han; 634 H., 1236 M. Yılında I. Alaeddin Oğlu Keyhüsrev zamanında tamamlanmıştır. Köpek, hanını yaptırmaya başladığı başladığı zaman I. Alaeddin Keykubad hükümdardı. Han, Keykubad’ın Oğlu II. Keyhüsrev zamanında tamamlandığı için de, dış kapısına bu hükümdarın adı kazdırılmıştır. Han'ın bânisi Sadedin Köpek, I. Alaeddin Keyubad’ın tercümanı idi. Sonradan av emiri ve mimarı oldu.

Devamını oku...

Ali KERKÜKLÜ

(Irak’a Özgürlülük Operasyonu ve Kerkük Kitabının Yazarı)

Kerkük Kalesinde, Gök Kümbet’in tahribata uğramadan önceki hali

Kümbet daha ziyade kubbe ile veya Piramit, çokgen tabanlı ve tepesi sivri külah biçimindeki örtülü olan mezar anıtlarıdır. Selçuk Türklerine ait kümbetler Türk mimarisinin en orijinal örnekleridir. Kümbetler içten kubbe, dıştan ise piramit ya da konik bir çatıyla örtülüyordu. Selçuklular'a ait en önemli kümbetler Bitlis, Van, Kayseri, Kerkük, Nahçıvan, Erzurum, Sivas, Tunceli, Tokat, Konya, Niğde, Kırşehir, Amasya, Akşehir ve Isparta gibi şehirler de çok güzel kümbetler bulunmaktadır. Kerkük’teki Gök Kümbet, Niğde'deki Hüdavent Hatun, Tokat'taki Ali Tusi, Van’daki Gevaş Kümbet, Kayseri'deki Döner Kümbet ve Sırçalı Kümbet ile Ahlat'taki Ulu Kümbet en güzel örneklerdendir. Kümbetler, mimari ahenkleri, çadır sanatını taşa ve mermere yansıtarak geçmişe çağrışım yapmaları, kendi eksenlerinde dönüyor ve yukarı doğru süzülüyor gibi duruşlarıyla insanı etkileyen birer harikadırlar.

Türkmen şehri Kerkük’te Irak Türklerinin simgesi olan Kerkük kalesi ve bu kalenin içinde Türk tarihi eserlerden biri Gök Kümbettir. Gök Kümbet 1361 yılında Celayirliler döneminde 820 metre kare alan ve 17 metre yüksekliğinde yapılmıştır. Kale’nin içinde günümüze kadar ayakta kalabilen Türk mirasının bir şaheseridir. Selçuklu dönemine ait Gök Kümbet'in dış duvarlarıyla karşı karşıya geldiğimizde, üstündeki yazıttan da anlaşıldığı gibi kümbet 14. yüz yılda Selçuklu hanedanına mensup Buğday Hatun için yaptırılmıştır. Türk çadırından ilham alınarak yapılan Kümbet iki katlı, sekiz köşelidir, kemer ve pencere süslemeleri yeşil renk ağırlıklı pişmiş topraktandır, bu sebepten dolayı Türkmenler Gök kümbetin yanında yeşil kümbette derler.

Devamını oku...