Düşünmek İnanmak - Nurullah Ataç

Düşünmek, İnanmak / Nurullah ATAÇ

İnsanoğlu düşünen bir varlıktır, yaradılışı gereği düşünmek ihtiyacını duyar. Ama pek sevmez düşünmeyi, korkar düşünmekten, nasıl korkmasın? Düşünmek yorucu olmakla kalmaz, şaşırtıverir kişiyi, türlü şüphelere düşürür. Bir yol düşünmeğe başladınız mı, kolay kolay kesip atamazsınız. Yüzyıllar boyunca ortaya atılmış birbirine uymaz birbirini çürütür bütün iddiaların doğru birer yanı vardır; hepsi de İnsan oğullarından birinin bir görgüsüne, bir gözlemine dayanır; nerelerinin niçin yanlış olduğunu da hemen göremezsiniz. Hangisini seçeceksiniz? Hepsinin de hem bir çekiciliği, hem bir iticiliği vardır.

İnsanoğlu çoğu zaman kaçar düşünmekten, gene de kendini düşünür gibi göstermek ister, gene de düşündüğünü sanmak ister. Bunu içindir ki geleneğe bağlanır, birtakım insanlara bağlanır, ya geçmişi yaşamış olanlardan, ya kendi çağdaşları arasından birini seçip onu dediklerine bağlanır. Rahatlar artık içi; doğrunun, iyinin, güzelin ne olduğunu öğrenmiştir, onların dışında kalanların yanlış, kötü, çirki olduğunu bilir, kapılmaz onlara. Biraz olsun ateşli, yürekli bir kimse ise onlarla çarpışmağa da başlar; yanlışa, kötüye, çirkine saplananlar bulunmasını içi götürmez. Onları yola getirmeğe çalışır; yola gelmezlerse yok olsunlar, daha iyi: Yer yüzü yanlıştan, kötüden, çirkinden temizleniverîr!...

Düşündüklerini sanan kimselerin çoğu böylece salt inanan, bir inana bağlandıkları için de düşünmekten kurtulmuş kimselerdir.

İnanların yapıcı olduğu söylenir. Bir bakıma doğrudur: İnanla! yayıldıkça birçok kişileri bir araya toplar, azlıkların başarmağa güçte yetmeyecek birçok işleri kolaylıkla yaptırıverir. Ancak inanın yapıcı olduğunu söyleyenler bir yandan da yıkıcı olduğuna dikkat etmeyenlerdır. Birtakım İşlerin yapılmasına götüren İnan, birtakım İşlerin de yapılmasına engel olur. Ama ne çıkar bundan? O inanın yapılmasın engel olduğu şey İnananlarca zaten iyi bir şey değildir, bir günahtır bir kötülüktür; onun yapılmaması, varsa dahi ortadan kaldırılması, yıkılması, yapılmasından yeğdir!...

Tür - Şekil

Okuduğunuz yazı bir DENEMEDİR.

Denemenin Tanımı: Bir yazarın özgürce seçtiği herhangi bir konu üzerinde kesin yargılara varmadan, kişisel görüş ve düşüncelerini serbestçe anlattığı yazılara deneme denir.